Bông
Bông

Tìm hiểu về lịch sử xăm hình

Xăm mình có lịch sử kéo dài từ thời kì đồ đá cho thời đại mới, nghệ thuật xăm mình đang là một trong những xu hướng của thế kỉ hiện đại.

Xăm là một hình thức ghi dấu vĩnh viễn bằng mực làm thay đổi sắc tố da để làm đẹp, tạo ấn tượng và vì nhiều lý do khác. Xăm ở người là một loại hình nghệ thuật cơ thể trong khi xăm ở động vật thường để nhận biết và đánh dấu là vật sở hữu. Nghệ thuật xăm xuất hiện rộng rãi trên toàn thế giới: người Ainu ở Nhật Bản, người Berber ở Bắc Phi, người Maori ở New Zealand, những bộ lạc ở vùng đào Thái Bình DươngChâu Mỹ… Bên cạnh những điều cấm kỵ về việc xăm mình, xăm mình vẫn là một phần của văn hóa trên toàn thế giới.

Xăm mình xuất hiện từ thời Đồ Đá mới. Rất nhiều những xác ướp được tìm thấy và một trong những xác ướp nổi tiếng có hình xăm như Ötzi the Iceman, xác ướp của Amunet,.. Những dấu vết hình xăm trên các pho tượng được tìm thấy ở Nhật Bản mang một ý nghĩa tôn giáo hoặc huyền bí. Vào năm 1769, các thủy thủ của thuyền trưởng James Cook và của bá tước người Pháp Bougainville đã bị mê hoặc bởi nghệ thuật Tatau lạ mắt - vẽ trên cơ thể - của thổ dân các quần đảo nam Thái Bình Dương. Và chính từ Tatau đó là xuất xứ của từ tattoo (tiếng Anh) và tatouage (tiếng Pháp) có nghĩa là xăm mình. Xăm trở nên phổ biến trong cộng đồng những người thuỷ thủ, sau đó đã lan rộng khắp châu Âu.

 

Làm đẹp và mục đích tôn giáo

Tục xăm mình đã phát triển và trở thành một văn hóa cộng đồng như xăm vật tổ để nhận biết những người cùng trong một bộ lạc, phổ biến ở rất nhiều dân tộc ít người. Hay để đánh dấu sự trưởng thành của mỗi thiếu niên bằng nghi lễ xăm mình sau chuyến đi săn thành công đầu tiên. Những hình xăm cũng là dấu hiệu của địa vị và đẳng cấp, là biểu tượng của niềm tin tâm linh, sùng bái tôn giáo, lòng mộ đạo, lòng dũng cảm, dấu hiệu của phồn thực, dấu hiệu của tù nhân và nô lệ..

 

Phô trương giai cấp

Xăm mình cho phép khẳng định địa vị xã hội. Vào thế kỷ 19, giới quý tộc Anh và bậc vua chúa như Nga hoàng Nicolas II, các nhà vua đã sang Nhật để xăm hình những con rồng. Nhưng ngược lại, tại Nhật, dân xăm mình lại là những thành phần thấp kém trong xã hội  như lính cứu hỏa, người giữ ngựa.

Các triều đại phong kiến châu Á từng xử tội nạn nhân bằng xăm mình.

Nước Trung Hoa thời phong kiến từng xem việc xăm mình là một biểu hiện của sự dã man, họ dùng hình thức này để trừng phạt những kẻ phạm tội. Đến sau thế kỷ thứ 6, việc xăm mình còn được dùng để đánh dấu nhằm giúp nhận dạng nhanh hơn các tội phạm và những tù nhân bị lưu đày. Dựa vào hình xăm, họ sẽ bị tách khỏi gia đình, cộng đồng và không còn vị trí xã hội. Tại Nhật Bản, Nhật Hoàng đã giảm tội chết cho một thủ lĩnh nổi loạn xuống thành hình phạt xăm mình. Đến thế kỷ 17, việc xăm mình trị tội được thay thế bằng những hình phạt khác và nhà nước phong kiến đã cố gắng dẹp bỏ nó.

Thẩm mỹ

Ngày nay, phụ nữ xăm để thẩm mỹ, làm đẹp như: xăm lông mày, xăm môi, xăm mắt... Giới trẻ xăm mình như một xu hướng khẳng định cá tính.

 Phương pháp xăm

Một số bộ lạc có tập tục tạo ra những hình xăm bằng việc vẽ lên da, mực xăm được làm từ bồ hóng hoặc than củi nghiền vụn, có thể bỏ vào xương động vật nghiền nát. Để tạo đường nét, nghệ sĩ gắn các mẩu tre hoặc kim khâu vào một cái que. Sau khi nhúng chúng vào sắc tố, họ dùng vồ đóng nhẹ chúng vào da.

Phương pháp cũ

Ở Ấn Độ và một số nước Nam ÁTrung Đông phổ biến tục xăm mình với mực xăm đều được chiết xuất từ cây lá móng. Để có các gam màu khác, người ta đem pha trộn hợp chất này với bột một số lá cây khác, chẳng hạn lá chàm, lá chè xanh, bột cà phê…Ngoài ra còn pha thêm một số loại dầu để tăng độ bền và bóng của màu.

 

Phương pháp mới

Năm 1891, nghệ thuật xăm đã sang trang mới khi Samuel O'Reilly ở thành phố New York sáng chế ra chiếc "máy xăm chạy bằng điện" đầu tiên. Đây chính là cha đẻ của chiếc máy xăm vẫn sử dụng cho đến ngày nay.

Theo Tattoodo.com

 


Xem thêm Văn Hóa Lịch sử

Ero Guro - Văn hoá xăm mình: Tình người duyên ma

Ero guro nansensu, một thuật ngữ wasei-eigo, là một phong trào văn hóa, nghệ thuật và lịch sử là sự pha trộn của các triết lý chính trị đã biến thành thẩm mỹ. Các nghệ sĩ, nhà thơ, nhà làm phim, nhạc sĩ, và tất nhiên, thợ xăm, đã pha trộn khái niệm này với công việc của họ tạo ra một trong những phong trào nghệ thuật đầu tiên kéo dài hàng thế kỷ.

Đọc thêm

Quả cầu vàng 2019: Lịch sử Hollywood và văn hóa xăm mình

Đêm qua Quả cầu vàng 2019 đã khởi động và toàn bộ Hollywood đã ăn mừng những quả bom tấn thành công trong năm qua. Đáng chú ý nhất trong các tác phẩm kinh điển lâu đời của Hollywood được biết đến với các khía cạnh về hình xăm là các bộ phim như 'Papillon', ‘The Illustrated Man’, ‘The Rose Tattoo’, và ‘The Night of the Hunter’.

Đọc thêm