Vũ Vũ
Vũ Vũ

Thông điệp từ những hình xăm của các bộ lạc trên thế giới

Các dân tộc và các nền văn hóa khác nhau trong suốt tiến trình lịch sử đã dùng những hình xăm gửi gắm những thông điệp riêng. Những hình xăm có thể là dấu hiệu của quyền lực, của những vị trí xã hội, của những sự tôn sùng tín ngưỡng hay đơn giản chỉ là biểu tượng của nghệ thuật…

Sơ khai của những hình xăm

Truy tìm nguồn gốc của những hình xăm, chúng có thể được khai sinh từ các bộ lạc khác nhau ở Bắc Mỹ, Nam Mỹ, Châu Phi, Châu Âu, Nhật Bản, New Zealand, Campuchia, Đài Loan, và Philippines. Các bộ lạc tin rằng mang những dấu hiệu nhất định trên cơ thể sẽ ngăn chặn linh hồn ma quỷ tấn công con người. Trong mắt họ, những hình xăm thực sự mang những thuộc tính ma thuật. Ý nghĩa hình xăm của các bộ lạc xa xưa không chỉ hạn hẹp ở những suy nghĩ mê tín dị đoan. Với họ, đó là dấu hiệu biểu hiện niềm tin lớn lao vào tín ngưỡng hay những thế lực quyền năng và tinh thần ấy được chuyển tải rõ rệt qua các mẫu thiết kế phổ biến họ sử dụng.

 

1.Hình xăm Polynesian

Polynesia là một phân vùng của châu Đại Dương, gồm khoảng trên 1.000 đảo ở phía trung và nam Thái Bình Dương. Người Polynesi là những người được cho là bộ tộc sáng tạo ra những hình xăm và tất cả các thiết kế xăm đều có nguồn gốc từ những hình xăm của bộ tộc này. Tuy không có bằng chứng cụ thể để đảm bảo rằng đây là nơi đầu tiên những hình xăm xuất hiện, nhưng ý nghĩa lịch sử của những hình xăm Polynesi thì không thể nghi ngờ. Hình xăm đã được tạo ra để biểu thị cho nghi thức trưởng thành trong nhiều xã hội Polynesia. Có một số bộ lạc chỉ có những người đàn ông mới có quyền xăm mình. Nhưng trên hết hình xăm được coi là hình thức chủ yếu của nghệ thuật, các bộ tộc Polynesian khác nhau đã sáng tạo ra những thiết kế độc đáo khác nhau.

2.Hình xăm Celtic

Là hình xăm của người Celt- một nhóm đa dạng các bộ lạc thời kì đồ sắt và thời kỳ La Mã ở châu Âu. Khi nói về thiết kế hình xăm Celtic, những nút thắt và hình động vật là những biểu tượng đặc trưng nhất. Những hình xăm với nút thắt gợi ra các chu kỳ không bao giờ kết thúc của cái chết cũng như sự tái sinh. Đối với các thiết kế biểu tượng động vật, những hình xăm được thực hiện với đầu thú, đuôi và bàn chân. Các chiến binh Celt sẽ nhận được hình xăm vào bản thân mình như một biểu tượng đe dọa và chống lại kẻ thù. Những biểu tượng phổ biến nhất giữa các hình xăm Celtic là nút thắt (biểu tượng nút thắt vô tận thể hiện bản chất vượt thời gian của tinh thần chiến binh Celtic, dù cho chu kỳ xáo trộn của cuộc sống có thế nào những hình xăm thiêng liêng đó vẫn giúp đỡ họ bình tĩnh và ổn định), biểu tượng Claddagh- kết hợp giữa vương miện, trái tim và bàn tay (vương miện tượng trưng cho lòng trung thành, trái tim là biểu tượng cho tình yêu, và bàn tay là biểu tượng của tình bạn), biểu tượng ranh giới (một cầu nối giữa trời và đất, sự cân bằng, đoàn kết, niềm tin, hy vọng và cuộc sống), biểu tượng cây (có 20 ký tự chữ cái về cây, mỗi biểu tượng mang một ý nghĩa độc đáo và cách giải thích riêng), biểu tượng ba ngôi (ba cấp độ đan xen nhau biểu hiện sự hòa hợp giữa thế giới vật chất, tinh thần, và tâm linh), …; những biểu tượng phổ biến này đã được thực hiện thành vô số hình xăm.

3.Hình xăm Aztec

Aztecs là một nền văn minh, một đế chế trong khu vực của Mexico. Văn minh Aztec có rất nhiều bản sắc văn hoá đặc biệt, nhưng cũng ghê rợn trong nghi lễ hiến tế. Nền văn minh này bắt đầu từ những năm 1248 và kéo dài đến năm 1521 khi bị người Tây Ban Nha đánh bại. Hình xăm Aztec đầu tiên cũng xuất hiện ở chính Mexico và được coi như một ký kết để tôn vinh Thiên Chúa Aztec của người dân nơi đây. Mặc dù có nhiều biểu tượng được sử dụng trong xăm mình nhưng những thiết kế Aztec phổ biến nhất phải nhắc đến là của mặt trời Aztec, chiến binh, lịch, đại bàng, và con rắn. Những hình xăm được ghi trên cơ thể các thành viên của bộ lạc để ghi nhận những thành tích đặc biệt của họ, đồng thời các nghi lễ thiêng liêng cũng được tổ chức. Thần mặt trời Aztec được cho là người giám hộ của các tầng trời và cũng thể hiện niềm tin đối với thế giới bên kia. Đại bàng là một chiến binh cấp cao và thường được thiết kế với một cái mỏ lớn oai hùng. Nó thể hiện sự dũng cảm, lòng can đảm cùng với danh dự. Hình xăm về chính các chiến binh Aztec cũng khá phổ biến vì nó tượng trưng cho quyền lực, sức mạnh và danh dự.

4.Những hình xăm động vật

Trong các bộ lạc có văn hóa xăm mình, rất nhiều người chọn động vật làm biểu tượng khắc lên bản thân mình. Điều này là do bản năng nguyên thủy của động vật là không thể phủ nhận. Sức mạnh tuyệt đối và quyền lực có thể làm cho bất kỳ người đam mê hình xăm tan chảy. Mỗi con vật lựa chọn sẽ mang những ý nghĩa đặc trưng riêng biệt.

5.Những hình xăm về các loài chim

Biểu tượng về các loài chim luôn được coi là có tính nghệ thuật cao cũng như giữ những ý nghĩa thần thoại. Tương tự như các hình xăm động vật, những hình xăm về các loại chim mang những ý nghĩa đa dạng khác nhau tùy thuộc vào loài chim bạn chọn làm biểu tượng, phổ biến nhất là đại bàng, quạ, phượng…Để tìm ra thiết kế phù hợp cho chính mình, bạn nên tham khảo ý kiến một nghệ sĩ xăm hình có kinh nghiệm .

Ý nghĩa quan trọng phía sau những hình xăm

Những hình xăm phần lớn sử dụng thiết kế đối xứng tương tự như ngọn lửa và ngọn giáo nhọn. Những điều này đã bắt nguồn từ các bộ lạc cổ xưa, nơi mà sự phân chia giai cấp dựa trên những hình xăm trên cơ thể của họ. Ý nghĩa ban đầu của những hình xăm chỉ đơn giản là để phân biệt giữa các bộ lạc, hay để giới thiệu những thành tựu và địa vị xã hội của một người trong một bộ lạc cụ thể. Những ý nghĩa sâu sắc hơn đã phát triển qua nhiều thế kỷ và ngày nay những hình xăm được lựa chọn có thể chỉ đơn giản vì tính nghệ thuật hay thẩm mỹ. Và không ai có thể phủ nhận thực tế rằng những hình xăm khiến con người trông vô cùng đặc biệt, với những thiết kế mẫu xăm ngày càng tinh vi và độc đáo.

Lật lạị lịch sử, những hình xăm được cho là sinh ra từ thời Ai Cập cổ đại và cũng từ đó, các mẫu xăm được tìm thấy trong các nền văn hóa khác nhau trên toàn thế giới. Biểu tượng cụ thể của những hình xăm là rất khó để giải mã trong thời đại ngày nay, nhưng những ý nghĩa và thông điệp của hình xăm dường như lại hé lộ một cách rất đơn giản và tự nhiên. Ví dụ như trong bộ lạc của thợ săn, những thành tích của một người được minh họa bằng hình xăm trên cơ thể anh ta và càng nhiều những hình xăm anh ta càng được tôn trọng nhiều hơn. Thủ lĩnh các bộ lạc tạo cho mình những thiết kế riêng mạnh mẽ hơn, hay pháp sư cũng có những hình xăm được trang trí riêng biệt.

Sự lây lan của văn hóa phương Tây từ từ giết chết những mê tín dị đoan và niềm tin, dần dần dẫn đến sự xuống dốc trong nghệ thuật của các bộ tộc xăm mình. Kết quả là, sự xuất hiện của những hình xăm hiện nay mang mục đích nhiều hơn cho trang trí, chứ không còn ý nghĩa hiển thị chức vụ, cấp bậc. Những tộc người người mê tín dị đoan với những hình xăm cổ gần như hoàn toàn bị thất lạc trong các trang của lịch sử.

Trong văn hóa hiện nay, đơn thuần là vẻ đẹp của những thiết kế hình xăm thuyết phục con người mang nó trên cơ thể. Đây có thể là một cách tiếp cận sai lầm, vì hình xăm sinh ra vốn mang ý nghĩa và để dành một người thật sự hiểu nó và muốn có nó. Bởi vậy trước khi tìm đến và lựa chọn một biểu tượng, cách tốt nhất là hiểu rõ về những thông điệp mà nên văn hóa sáng tạo ra nó muốn gửi gắm.

Vũ Vũ (Nguồn, ảnh: tổng hợp)


Xem thêm Văn Hóa Lịch sử

Ero Guro - Văn hoá xăm mình: Tình người duyên ma

Ero guro nansensu, một thuật ngữ wasei-eigo, là một phong trào văn hóa, nghệ thuật và lịch sử là sự pha trộn của các triết lý chính trị đã biến thành thẩm mỹ. Các nghệ sĩ, nhà thơ, nhà làm phim, nhạc sĩ, và tất nhiên, thợ xăm, đã pha trộn khái niệm này với công việc của họ tạo ra một trong những phong trào nghệ thuật đầu tiên kéo dài hàng thế kỷ.

Đọc thêm

Quả cầu vàng 2019: Lịch sử Hollywood và văn hóa xăm mình

Đêm qua Quả cầu vàng 2019 đã khởi động và toàn bộ Hollywood đã ăn mừng những quả bom tấn thành công trong năm qua. Đáng chú ý nhất trong các tác phẩm kinh điển lâu đời của Hollywood được biết đến với các khía cạnh về hình xăm là các bộ phim như 'Papillon', ‘The Illustrated Man’, ‘The Rose Tattoo’, và ‘The Night of the Hunter’.

Đọc thêm